نحوه کار کرد بادگیر های یزد
یزد، شهر خشتی ایران دارای بناهای و آثار تاریخی متعددی است به همین دلیل این شهر هرساله میزبان مسافران بسیاری است. یکی از این بناهای تاریخی بادگیر های یزد است که به شکل جالبی ساختهشدهاند و وجود آنها نشان میدهد که ایرانیان در دوران کهن چقدر خلاق بودهاند. بادگیر های یزد کمک میکند که آبوهوای داخل ساختمان یا خانهها تهویه و خنک شوند. این بادگیرها به شکل خلاقانهای طراحیشدهاند به همین دلیل مشاهدهی آنها میتواند برای برخی از افراد جالب باشد، در ادامه با دیجی چارتر همراه باشید تا اطلاعاتی از بادگیر های یزد کسب کنید.
بادگیر چیست؟
در شهر یزد برجهایی جهت تهویه هوا روی سقف خانهها دهانه معدنها و آبانبارها وجود دارد که به آنها بادگیر میگویند، جالب است بدانید بادگیر بهعنوان سمبل معماری ایرانی اصیل شناخته میشود که در طی سالهای گذشته بهعنوان یک تهویه مناسب و قوی کاربرد داشت. این بادگیرها بیشتر در شهرهایی با آبوهوای گرم وجود دارد. که بیشترین تعداد از آنها در شهر یزد دیده میشود چراکه آبوهوای شهر یزد بسیار گرم و غیرقابلتحمل است.
این بادگیرها کمک میکند که گرمای بیرون به هوایی خنک تبدیل شود و به اتاقهای طبقه همکف و زیرزمین انتقال یابد. همچنین جالب است بدانید در هر محل بادگیر های یزد با توجه به جهت باد به شکلهای گوناگونی ساخته میشدند.
معماری بادگیر های یزد
بر اساس تحقیقات در ساخت این بادگیرها از هیچگونه ابزاری استفادهنشده است اما ساخت آنها با اصول مهندسی امروزی کاملاً مطابقت دارد. برای ساخت بادگیر باید به عمق قنات، ارتفاع بادگیر، مساحت حیاط و... توجه کرد.
بادگیرها به شکل یکطرفه، چهار طرفه و هشت طرفه ساخته میشوند اما بادگیر های یزد به دلیل قرارگیری این شهر در میان دو رشتهکوه و وزش کمتر بادهای کویری به شکل چهار طرفه یا هشت هستند. ولی با اینکه شهر میبد در نزدیکی شهر یزد قرار دارد بادگیرها در آنجا کوتاه و یکطرفه هستند.
علت ساخت بادگیر های یزد چیست؟
همانطور که ذکر کردیم آبوهوای این شهر گرم و خشک است بهخصوص تابستان که دمای هوا به اوج خود میرسد. به همین دلیل این بادگیرها برای تهویه هوا در خانهها ساخته شد. که این نشان میدهد مردم در دوران قدیم چقدر خلاق و بامهارت بودهاند.
بادگیر های یزد چگونه کار میکنند؟
در بادگیر های یزد باد به سقفهای فوقانی بادگیر برخورد میکند و با استفاده از درچه بادگیرها باد به قسمتهای مختلف ساختمان انتقال مییابد. البته در برخی از اشکال بادگیرها پس از برخورد باد با حوض ساختمان فضای داخل را خنک میکند.
معرفی انواع بادگیرها
همانطور که گفتیم بادگیر های یزد و بادگیرهای سایر شهرها با توجه به شرایط با اشکال متفاوتی ساخته میشوند در ادامه این مطلب ما انواع این بادگیرها را به شما معرفی کردهایم.
نوع اول از بادگیرها
بادگیرهای نوع اول به شکل ساده و کوچکی ساختهشدهاند که به شکل سوراخ بر روی سقف خانهها وجود دارند. این نوع بادگیرها با توجه به جهت هوای خنک ساخته میشوند. البته برخی اوقات این بادگیرها با توجه به جهت باد شدید ساخته میشوند که اینگونه هوا تهویه میشود.
نوع دوم از بادگیرها
این نوع بادگیرها به شکل دوطرفه با دو وجه است و مقابل یکدیگر ساختهشدهاند. این مدل بادگیرها دارای پنجرههایی بسیار بلند و بدون حفاظ هستند. البته این مدل بادگیرها در فضای داخلی ساختمانها به شکل یک یا دو حفره در طاقچهها ساختهشدهاند.
نوع سوم از بادگیرها
کاربرد این نوع بادگیرها نسبت به دیگر بادگیرها کمتر است که به شکل سه جناحی وجود دارند و بهصورت دو شکل سه جناحی متصل و سه جناحی منفصل دیده میشوند.
نوع چهارم از بادگیرها
بادگیرهای نوع چهارم بهصورت چهار طرفه ساختهشدهاند که معمولاً این بادگیرها در داخل کانالها کاربرد دارد.
نوع پنجم از بادگیرها
این مدل از بادگیر های یزد به شکل هشتوجهی و یا مدور ساختهشدهاند که در شهرهای مرکزی هم این مدل بادگیرها وجود دارد.
نوع ششم از بادگیرها
این مدل بادگیرها در سیرجان دیده میشود که به آن بادگیرهای چپقی هم گفته میشود. در دریچه این بادگیرها لولههای خمدار بهکاررفته است و قسمتهای داخلی آن به شکل نمونههای چند طرفه هستند.
بلندترین بادگیر جهان در شهر یزد
احتمالاً باغ دولتآباد شهر یزد را میشناسید چراکه این جاذبه یکی از زیباترین جاذبههای شهر یزد محسوب میشود. این مکان معماری فوقالعادهای دارد به همین دلیل توانسته توجه افراد زیادی را به خود جلب کند. جالب است بدانید بلندترین بادگیر جهان بادگیر این عمارت است که بهاندازه 33/8 متر ارتفاع دارد.
مطالب پیشنهادی
8 روش ساده برای خرید بلیط ارزان هواپیما